हस्तकलेसाठी ऑनलाइन गॅलरी

युवा उद्योजकांची कहाणी : कलाकारांना उपलब्ध करून दिली बाजारपेठ

खुले फोरम : ‘सोशल मीडिया’चाही विक्रीसाठी वापर

￭ अक्षया यांना पहिल्याच वर्षात ४ पुरस्कार मिळाले आहेत. स्टीव्ही अँवॉर्ड्स फॉर वूमन अँन्ड बिझनेस आणि यंग आंत्रुप्रिनर, स्टार्ट अप ऑफ बिझनेस; तसेच बेस्ट वेब प्रेझेन्स आणि क्रिएटिव्ह मार्केटिंग ऑन बजेट बिझनेस इन ऑस्टेलिया यासाठी ब्रिलियन बिझ मम अँवॉर्ड्स २0१५ ने सन्मानित करण्यात आले आहे. पुणे : आपल्याकडील कला वृद्धिंगत व्हावी, यासाठी प्रत्येक कलाकाराला साधना करावीच लागते; मात्र आजच्या स्पर्धेच्या युगात आपल्या कलेचा आपल्या वेगळेपणाचा टिकाव लागण्यासाठीही कलाकारांना झटावेच लागते; मात्र प्रत्येकाला जमत नाही, काहींपुढे आर्थिक र्मयादा असतात, तर काहीजणांना लोकांना सामोरे जाण्याचे कौशल्य नसते. याचा परिणाम हा अनेकदा चांगली कलाकृतीही स्पर्धेत मागे पडते. हीच बाब लक्षात घेऊन एका तरुणीने ‘स्ट्रगलिंग आर्टिस्ट’ ही संकल्पना संपवून ‘दी आर्ट अँड क्राफ्ट गॅलरी’ हे मल्टिइंटरनॅशनल अपारंपरिक ऑनलाइन दालन सुरू केले आहे. या दालनामुळे कलाकारांना ‘सोशल मीडिया’चे जागतिक व्यासपीठ आणि रसिक ग्राहक मिळू शकणार आहेत.
अक्षया बोरकर असे या ‘स्टार्ट अप इंडिया’तील उद्योजक तरुणीचे नाव. अक्षया बोरकर यांनी ऑस्ट्रेलियातून बिझनेस विषयात पदवी घेतली आहे. अक्षया यांना विविध प्रकारच्या १0 कला अवगत आहेत. वयाच्या दहाव्या वर्षापासूनच त्यांना विविध प्रकारच्या हस्तकलांमध्ये रस होता; मात्र कलाकारांची आर्थिक अस्थिरता पाहून पालकांनी त्यांना कलांचे व्यावसायिक शिक्षण घेऊ दिले नव्हते; मात्र त्यांनी त्यांच्या शिक्षणाबरोबरच आपली आवड म्हणून कलाही जोपासण्यास सुरुवात केली होती. २0१0 मध्ये त्यांच्या पहिल्या बाळाच्या ‘मॅटर्निली लिव्ह’च्या सुट्यांमध्ये त्यांनी त्यांच्या कला आणि कलाकृतींविषयी एक ब्लॉग लिहिण्यास सुरुवात केली. यातूनच त्यांनी फेसबुकवर एक पेज तयार केले.
२0११-१२ चा सवरेत्कृष्ट ब्लॉग म्हणून त्याला पुरस्कारही मिळाला आहे. या ब्लॉगपुढे एक नवेच विश्‍व उभे राहिले. या माध्यमातून त्यांच्याही नकळत साइड बिझनेस सुरू झाला. ऑनलाइन हस्तकलेचा व्यवसाय रुजल्यानंतर निकटवर्तीयांकडून अशा प्रकारच्या पोर्टलची मागणी वाढू लागली म्हणून २0१३ मध्ये त्यांनी वेबसाइट तयार करण्याचे मनावर घेतले. या माध्यमातून कलाकारांना त्यांच्या कलाकृती मांडण्याचे ऑनलाइन व्यासपीठ मिळू शकेल; मात्र प्रत्यक्षात अभियंत्यांना तांत्रिक बाबी माहीत होत्या. मात्र, कलांविषयीची माहिती नव्हती. त्यामुळे हेही आपण करूयात असा त्यांनी विचार केला.
अक्षया यांनी १0 वर्षे कॉर्पोरेट क्षेत्रात काम केले आहे. त्यामुळे त्या ज्ञानाचा उपयोग करून, त्यांनी २0१३ मध्ये ही गॅलरी सुरू केली. त्या वेळेस त्या ऑस्टेलियामध्ये असल्याने, फक्त अँास्ट्रेलियातील मोजकेच आर्टीस्ट मित्र होते; मात्र जानेवारी २0१५ मध्ये त्यांनी जगातील कलाकारांसाठी ही गॅलरी खुली केली आहे. सध्या यावर १४0 कलाकार आहेत. ￭ याबाबत अक्षया म्हणतात, ‘जे पूर्णवेळ व्यावसायिकरीत्या कलांची जोपासना करतात. बहुतांशवेळा त्यांच्याजवळ विपणन कौशल्य नसते; शिवाय गॅलरीत प्रत्यक्ष प्रदर्शन भरविण्यासाठीही काही प्रमाणात कमिशन गॅलरीला द्यावे लागते. त्यामुळे आपण हे खुले फोरम सुरू करावे, असे डोक्यात होते.’
￭ यातून कलाकारांच्या वस्तूविक्रीतून पैसे घेतले जात नाहीत; मात्र केवळ सदस्य फी आहे. सध्या अँानलाइन मार्केट हे फुलतच आहे. त्यामुळे या बाजारपेठेत सर्वच प्रकारच्या कला, हस्तकला येणे गरजेचे होते. त्या वेळेस कलाकार विचारायचे किती ग्राहक असतील आणि ग्राहक विचारायचे किती कलाकार आहेत, ही खूप मोठी अडचण होती. पहिले सहा महिने या अभ्यासातच गेले. त्यानंतर केवळ एकाच ‘सोशल मीडिया’वर नव्हे, तर तब्बल १0 साइट्सवर आम्ही आमच्याकडील कलाकारांचे काम प्रोजेक्ट करतो. त्यांना फॉलोअर्स मिळवून देण्याचे जटिल काम आनंदाने करत आहोत. फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम, द आर्ट गॅलरी, द आर्ट अँड क्राफ्ट गॅलरी, पिन्ट्रेस्ट, गुगल प्लस, ब्लॉगर ब्लॉग यावरून कलाकृती प्रदर्शन व विक्री केली जाते.